Weten & Tech

Mans En Garde: Henschel Hs 129 ‘Panzerknacker’

20-01-2013 16:02

Voor de ontwikkeling van de Fairchild Republic A10 ‘Tankbuster’ lazen de Amerikanen onder andere de biografie van Hans-Ulrich Rudel die met de Ju 87 Stuka voorzien van BK 3.7 kanonnen behoorlijk huishield onder het Rode Leger (onder meer 519 vernietigde tanks). Het ontwerpteam bestudeerde eveneens de Henschel Hs 129, bijgenaamd de Panzerknacker. Een toestel dat wel de voorvader van de A10 wordt genoemd. Als je de Junkers J.I overslaat tenminste. Ook deze geheel metalen, gepantserde Junkers uit 1917 werd specifiek ontworpen voor directe grondsteun. In de praktijk bleek dit trage, zwakbewapende toestel meer geschikt voor andere taken. Kon de Junkers alleen 7,9 mm machinegeweren in stelling brengen, de Henschel Hs 129 kreeg vanaf de eerste vlucht in mei 1939 al snelvuurgeschut. Vanaf juli 1944 deden een handvol B-3 versies aan het Oostfront het zelfs met een BK 7.5 kanon. Een semi-automatische versie van het Duitse 75 mm Pak 40 antitankkanon.


Junkers J.I van het Canadese Air and Space Museum in Ottawa. In de Junkers was de 5 mm dikke stalen ‘badkuip’ een dragend onderdeel van de verder in aluminium uitgevoerde constructie, die zijn tijd ver vooruit was
1JunkersJI

Puttend uit de ervaringen van het Duitse Condor Legioen tijdens de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) kwamen meerdere fabrikanten met ontwerpen voor een Schlachtflugzeug, maar het aanvankelijk in 1938 als P.46 begonnen Hs 129 project van Henschel werd in 1940 winnaar. Aan het eind van dat jaar werden de eerste (pre)productieversies in Duitsland getest. Het duurde echter tot begin 1942 voor het toestel daadwerkelijk in gebruik werd genomen door Duitse Schlachtgeschwader (Sch.G, later SG).

Ju 87G (1943): twee BK 3.7 kanonnen met elk een magazijn voor 12 granaten ‘Hartkernmunition’ (wolfraam projectielen, met een Vo van 1170 m/sec) of hoogexplosief (Vo circa 780 m/sec)
Russland, Sturzkampfbomber Junkers Ju 87 G

Aanvankelijk uitgerust met luchtgekoelde Argus As-410 V12 motoren van 465 pk, kregen operationele versies Franse veertiencilinder Gnome-RhĂ´ne 14M radiaalmotoren van 700 pk, waar de toestellen net 400 km/u mee haalden. Deze motoren, een ietwat gedwongen keuze om productiecapaciteit voor andere motortypen te sparen, bleven altijd zorgenkinderen en een zwak punt van het ontwerp, waar verder goed over nagedacht was. Zoals de deflectie bevorderende gepantserde driehoekige romp van 6 mm dik pantserstaal in de zijkanten en 12 mm in de bodemplaat. De voorruit in de vrij krappe cockpit bestond uit 57 mm dik glas. Vanwege het ruimtegebrek in de cockpit zat het Revi reflectievizier daarom buiten op de neus.


Opengeklapt Mk 101 30 mm systeem

1Hs129B30101
(foto: www.luchtoorlog.be)

Een neus waar aanvankelijk twee 20 mm MG 151/20 kanonnen en twee 7,92 mm MG17 machinegeweren uit vuurden. Daarnaast konden 4 (later 8) bommen van 50 kilo of een bom van 250-500 kilo worden meegevoerd. Al spoedig na de operationele indienststelling kregen de B-versies de beschikking over het nieuwe Mk 101 30 mm kanon (30 x 184 mm, 250 spm, Vo 960 m/sec) dat met een munitievoorraad van 12-30 schoten in een gondel onder de romp zat*. Later werd het Mk 103 kanon in hetzelfde kaliber met een vuursnelheid tot 420 spm aan het arsenaal toegevoegd. Bij dit kanon zat de munitie deels in de romp (100 schoten). De meest formidabele wapens voor de Hs 129 waren echter het BK 3.7 en BK 7.5 boordkanon. Hoewel beide wapensystemen slechts in sporadische aantallen gebruikt werden in de Hs 129, maakte de Hs 129 B-3 versie (productie circa 23 stuks) voorzien van BK 7.5 kanon zijn reputatie van Panzerknacker zeker waar. Met dit kanon (munitievoorraad 16 granaten, Vo 790-930 m/sec) kon elke Sovjettank worden uitgeschakeld.

BK 7.5 wapensysteem -meer foto’s en tekeningen bij luchtoorlog.be
1hs129bk75draw

De Gruppen van Sch.G I aan het zuidelijke Oostfront vlogen als eerste operationeel met de Hs 129 (B-1 uitvoering). Buiten een korte periode in Noord-Afrika vanaf november 1942 (B-2/Trop), sleten de Panzerknackers hun dagen eigenlijk uitsluitend aan het Oostfront. Waar de verliezen het zwaarst waren. Ter illustratie, van de tot eind 1943 664 geproduceerde Hs 129s waren er 495 verloren gegaan door gevechtshandelingen, (motor)storingen en ongelukken. De verliezen maakten dat er zelden meer dan tachtig toestellen operationeel actief vlogen bij de Luftwaffe of Roemeense en Hongaarse luchtmacht, die ze eveneens gebruikten.

Een van drie Hs 129 B’s in 1943 uitgerust met de SG 113 A Förstersonde, een verticaal vurend terugstootloos zesloops 77 mm mortiersysteem. Op de neus de omlaag gebogen magnetische sensor voor doelopsporing (tanks). Een contact activeerde het wapensysteem (meer beschrijving en foto’s bij luchtoorlog.be)
1hs129forstersonde1043

In september 1944 werd de productie van de Hs 129 gestaakt. Gepantserde uitvoeringen van de veel snellere Focke-Wulf Fw 190 waren inmiddels de belangrijkste grondsteun verleners geworden (Fw 190F). Deze vervingen echter lang niet alle oudere vliegtuigtypen. De nood bleef hoog bij de Luftwaffe en ook oudgedienden zoals de Henschel Hs 123 tweedekker, waar de Hs 129 een opvolger van was, bleef in gebruik aan het Oostfront. Daar waren sinds 1943 zelfs trainers als de Gotha 145 en Arado Ar 66 in Nachtschlachtgruppen actief. Tot het eind toe. Ook de laatste operationele Hs 129 B’s van SG 9 bleven gevaarlijk aan het Oostfront. In maart 1945 zagen ze in Hongarije nog kans om honderd Russische tanks te vernietigen lees je bij de hoofdbron van dit artikel, www.luchtoorlog.be. Daar is alles te vinden over deze Henschel Hs 129, een opvallend edoch ietwat vergeten toestel.


http://www.youtube.com/watch?v=kqTleVTB-_g


(Artikelafbeelding: Hasegawa model Hs 129 B-2)